Polifonika & Magda Lazar oddali hołd Gusowi Edwardsowi
Gus Edwards – jedna z ikon amerykańskiej kultury początków XX wieku – urodził się w żydowskiej dzielnicy Inowrocławia. Prawie nikt o tym nie wiedział. Muzycy Polifoniki – zespołu działającego w tym kujawskim mieście – wydali płytę z piosenkami skomponowanymi 120 lat temu. Wymagało to analizy nie tylko nut, ale również archiwalnych dokumentów.
2022-11-28, 14:05

Jego piosenki śpiewali tacy artyści jak: Frank Sinatra, Ella Fitzgerald, Judy Garland, Jackie Wilson, Ray Charles. Edwards współpracował z Gershwinem, tworzył dla największych wytwórni filmowych w Hollywood, jego utwory wykorzystywano w znanych filmach, m.in. w „Śpiewaku jazzbandu”. Komponował muzykę do popularnych na Broadway'u musicali, takich jak choćby: „Czarnoksiężnik z Krainy Oz”.

Klip "School's Out": https://youtu.be/HaF-_j7zqWc

Wraz z bratem Leo (jak się okazało – także urodzonym w Inowrocławiu) pisał przez wiele lat muzykę do najsłynniejszej na Broadway'u rewii – Ziegfeld Follies. Zasłynął jako niezwykle skuteczny łowca młodych talentów (wprowadził na scenę m.in. Eddiego Cantora, czy braci Marx – najsłynniejszych komików pierwszej połowy XX wieku). Pod koniec życia Edwardsa, w uznaniu jego zasług wytwórnia „Paramount Pictures” nakręciła pełnometrażowy film „Star Maker”, bazujący na biografii artysty. Rolę główną zagrał w nim najpopularniejszy wówczas aktor i piosenkarz – Bing Crosby (wykonujący wiele kompozycji Edwardsa). Inowrocławianin został wpisany do Songwriters Hall of Fame. Jest wymieniany obok najpopularniejszych kompozytorów żydowskiego pochodzenia, jak: Bob Dylan, Irving Berlin, czy Simon & Garfunkel.

Do realizacji nagrań Polifonika zaprosiła lokalnych muzyków (są wśród nich nauczyciele szkół muzycznych, muzycznych, muzycy sesyjni w wielu projektach) oraz absolwentkę Musicalu i Choreografii Akademii Muzycznej w Łodzi – Magdę Lazar. Co ukazały odnalezione dokumenty? Edwards był inowrocławskim Żydem o nazwisku Gustaw Szmerłowski (ojciec podpisywał się polskimi znakami, choć urzędnicy niemieccy z uporem zapisywali nazwisko jako Gustav Schmelowsky). Urodził się w 1878 roku przy ul. Rzeźnickiej, w tej części Inowrocławia, którą od średniowiecza zamieszkiwała gmina żydowska. Kilka kroków od domu znajdowała się tzw. mała synagoga. Jako trzynastolatek w 1891 roku wypłynął wraz z rodziną w poszukiwaniu nowego domu (zachowały się listy pasażerów statku Spaarndam). To był bilet w jedną stronę. Dzięki niezwykłemu talentowi wspiął się na wyżyny amerykańskiej kultury. Właściwie całe rodzeństwo z sukcesem funkcjonowało potem w branży artystycznej.

Polifonika i Magda Lazar przygotowali płytę z wybranymi piosenkami Edwardsa, proponując współczesne opracowania i interpretacje. Ponad wiek temu niektóre z tych utworów (np. „School Days”, „By the Light of the Silvery Moon”) biły absolutne rekordy popularności w Stanach, ale zamiast płyt sprzedawano wówczas książki z nutami. Na początku XX wieku nie była jeszcze rozpowszechniona technika rejestrująca dźwięk, a tym bardziej przemysł fonograficzny. Po II wojnie światowej w kulturze amerykańskiej nastąpiło nowe rozdanie i o takich postaciach jak Gus Edwards po prostu zapomniano. Krążek Polifoniki jest więc pierwszą płytą tylko z jego przebojami (można znaleźć niektóre piosenki na składankach najpopularniejszych utworów Hollywood). Spośród dużego muzycznego dorobku Edwardsa wybrano 12 piosenek, które dobrze ilustrują zarówno rozpiętość możliwości melodycznych Edwardsa jak i rozrzut tematyczny. Melodie zyskały współczesne opracowania, dodano również autorską piosenkę opowiadającą o losach postaci.

 Z Inowrocławiem związani są nie tylko Polifonika i Gus Edwards, ale również wydawnictwo FARNA, które postanowiła płytę „Gus Edwards Overview” wydać. Istotne to również o tyle, że z FARNĄ współpracuje Maciej Meller – gitarzysta jednego z najbardziej popularnych rockowych zespołów w Polsce – Riverside. Podczas amerykańskiej trasy zespołu, zainspirowany ciekawą historią Edwardsa, usłyszaną od znajomych muzyków z Polifoniki, postanowił odnaleźć jego grób na Woodlawn Cemetery w Nowym Jorku. Warto dodać, że w pobliżu nagrobku Edwardsa spoczywają tak wybitne postacie jak Miles Davies czy Duke Elington.

 Premiera płyty „Gus Edwards – Overview” - odbyła się 9 października w Teatrze Miejskim w ramach Ino Classic Festival (na tym festiwalu pojawiły się tacy artyści jak Krzesimir Dębski, Anna Maria Jopek, Leszek Możdżer).

 

KONTAKT / AUTOR
Grzegorz Szklarek
Cantaramusic.pl
POBIERZ JAKO WORD
Pobierz .docx
Biuro prasowe dostarcza WhitePress
Copyright © 2015-2024.  Dla dziennikarzy
Strona, którą przeglądasz jest dedykowaną podstroną serwisu biuroprasowe.pl, administrowaną w zakresie umieszczanych na niej treści przez danego użytkownika usługi Wirtualnego biura prasowego, oferowanej przez WhitePress sp. z o.o. z siedzibą w Bielsku–Białej.

WhitePress sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści oraz odesłania do innych stron internetowych zamieszczone na podstronach serwisu przez użytkowników Wirtualnego biura prasowego lub zaciągane bezpośrednio z innych serwisów, zgodnie z wybranymi przez tych użytkowników ustawieniami.

W przypadku naruszenia przez takie treści przepisów prawa, dóbr osobistych osób trzecich lub innych powszechnie uznanych norm, podmiotem wyłącznie odpowiedzialnym za naruszenie jest dany użytkownik usługi, który zamieścił przedmiotową treść na dedykowanej podstronie serwisu.